Milliy gvardiya maktabdagi do‘konlarda savdoni taqiqlashi mumkinmi?
@Yurist_Xizmati 4679-savol:
Assalomu aleykum men men maktab oshxonasini ijaraga ishlataman akusiondan yutib olganman Davlat Bilan ijara shartnomasi asosida ishlataman. Menga maktabga biriktirilgan milliy gvardiya xodimi uchastkovoy xodimi dars vaktida ukuvchilarga savdo kilishni takiklab kuyishdi agar Savdo kilsam jarimaga. Torshini aytdi men kanday yul tutsam buladi ularni talabi kanchalik tugri?
YURIST JAVOBI:
❗️Bu holatda siz milliy gvardiya xodimlarining harakatlari ustidan tuman prokuraturasiga shikoyat qilishingiz lozim.
❌ Milliy gvardiya xodimlarining bunday talabi qonunchilikka to‘g‘ri kelmaydi.
Avvalo, O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasining 67-moddasi birinchi qismida tadbirkorlar qonunchilikka muvofiq har qanday faoliyatni amalga oshirishga va o‘z faoliyati yo‘nalishlarini mustaqil ravishda tanlashga haqli ekanligigi belgilangan.
Siz ham qonuniy faoliyat olib borayotgan bo‘lsangiz, sizning faoliyatingizga bunday shaklda aralashish noto‘g‘ri.
Bunda Fuqarolik kodeksining 1-moddasiga ko‘ra fuqarolik qonunchiligi xususiy ishlarga biron-bir kishining o‘zboshimchalik bilan aralashishiga yo‘l qo‘yilmasligiga, fuqarolik huquqlari to‘sqinliksiz amalga oshirilishini ta’minlashga asoslanadi.
‼️ Qoidaning mazmuniga ko‘ra sizning tovarlarni sotish yoki sotmasligingiz sizning xususiy ishingiz hisoblanib, unga o‘zboshimchalik aralashish (qonuniy asoslarga tayanmagan holda aralashish) mumkin bo‘lmaydi.
Shu bilan birga, ushbu kodeks 1-moddasida fuqarolar (jismoniy shaxslar) va yuridik shaxslar o‘z fuqarolik huquqlariga o‘z erklariga muvofiq ega bo‘ladilar va bu huquqlarini o‘z manfaatlarini ko‘zlab amalga oshirishi belgilangan. Bunda ular shartnoma asosida o‘z huquq va burchlarini belgilashda va qonunchilikka zid bo‘lmagan har qanday shartnoma shartlarini aniqlashda erkindirlar.
☝️E’tibor bering! Konstitutsiyaning 67-moddasi ikkinchi qismi, Fuqarolik kodeksining 1-moddasi uchinchi qismi hamda Tadbirkorlik faoliyati erkinligining kafolatlari to‘g‘risidagi qonun 18-moddasiga ko‘ra tadbirkorlik subektlari tovarlari, xizmatlari, mehnat resurslari va moliyaviy mablag‘larining O‘zbekiston Respublikasi hududida erkin harakatlanishi, ushbu subektlar davlat ro‘yxatidan o‘tgan hududdan qat’i nazar, kafolatlanadi.
Bunda tadbirkorlik subektlari tovarlari, xizmatlari, mehnat resurslari va moliyaviy mablag‘larining hududiy prinsip bo‘yicha erkin harakatlanishini cheklashga, to‘xtatib turishga va taqiqlashga yo‘l qo‘yilmaydi.
Shuningdek, yuqoridagi qonun 34-moddasiga binoan davlat organlari, boshqa tashkilotlar hamda ularning mansabdor shaxslari tadbirkorlik faoliyati subektlarining qonunchilikka muvofiq amalga oshirayotgan faoliyatiga aralashishga haqli emas.
Endi qarang! mazkur qonun 34-moddasi uchinchi qismida davlat organlariga, shu jumladan huquqni muhofaza qiluvchi organlarga va boshqa tashkilotlarga, shuningdek ularning mansabdor shaxslariga: tadbirkorlik subektiga bitimlar tuzish, tadbirkorlik faoliyati subektlariga ko‘rsatmalar va boshqa farmoyishlar berish taqiqlanadi.
Bu vaziyatda maktabdagi davomatni tiklayman deb Milliy gvardiya xodimlarining tadbirkorlik faoliyatini cheklashi noqonuniy sanaladi.
Aslida o‘quvchilarni darsda ishtirokini ta’minlash, dars vaqtida ularni zarurat bo‘lmaganda sinfdan tashqariga chiqmasligini ta’minlash maktab rahbariyati va har bir o‘qituvchining lavozim majburiyati hisoblanadi.
✅ Demak, siz bemalol qonuniy asoslarda savdo faoliyatini amalga oshirishingiz mumkin.