Sayyor soliq tekshiruvlarini o‘tkazish tartibi
O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2021 yil 7 yanvardagi 1-sonli Qarori bilan tasdiqlangan “Soliq tekshiruvlarini tashkil etish va o‘tkazish tartibi to‘g‘risida”gi Nizomining 59-bandida sayyor soliq tekshiruvi soliq organi rahbarining (o‘rinbosarining) buyrug‘i asosida o‘tkaziladi.
Sayyor soliq tekshiruvini o‘tkazish to‘g‘risidagi buyruqda soliq to‘lovchining nomi, tekshiruvchi shaxslarning familiyasi, ismi, otasining ismi hamda lavozimi, tekshiruvlarni o‘tkazish muddati va maqsadlari, Tekshiruvlarni elektron ro‘yxatga olish yagona tizimidagi ro‘yxatga olish raqami ko‘rsatiladi.
Soliq to‘lovchilar tomonidan savdo va xizmat ko‘rsatish qoidalariga rioya etilishi, shu jumladan, ular tomonidan nazorat-kassa texnikasi va hisob-kitob terminallari qo‘llanilishi bo‘yicha sayyor soliq tekshiruvlarini tashkil etish Davlat soliq qo‘mitasining “Soliq hamkor” avtomatlashtirilgan axborot tizimi orqali amalga oshiriladi.
Fuqarolardan tushgan murojaatlar va o‘tkazilgan soliq tekshiruvlari to‘g‘risidagi ma’lumotlar Davlat soliq qo‘mitasining axborotlarni qayta ishlash markazi tizimida joylashtiriladi.
Nizomning 115-bandida sayyor soliq tekshiruvida soliq to‘lovchi tomonidan sayyor soliq tekshiruvini o‘tkazuvchi mansabdor shaxsning hududi va binolariga kirishiga to‘sqinlik qilingan taqdirda, sayyor soliq tekshiruvini o‘tkazuvchi mansabdor shaxs tomonidan ushbu Nizomning 14-ilovasiga muvofiq shaklda dalolatnoma tuziladi.
Bunday dalolatnoma asosida soliq organi tekshirilayotgan shaxs to‘g‘risida o‘zida mavjud bo‘lgan ma’lumotlar yoki xuddi shunday soliq to‘lovchilar to‘g‘risidagi ma’lumotlar asosida to‘lanishi lozim bo‘lgan soliq summasini mustaqil tarzda aniqlashga haqli. Dalolatnoma sayyor soliq tekshiruvini o‘tkazuvchi mansabdor shaxs va tekshirilayotgan shaxs tomonidan imzolanadi. Tekshirilayotgan shaxs ko‘rsatilgan dalolatnomani imzolashni rad etgan taqdirda, mazkur dalolatnomaga bu haqida tegishli yozuv kiritiladi.
Tekshirish bo‘yicha tuzilgan dalolatnoma oilaviy korxonasi vakili tomonidan imzolanmagan.
Yuqoridagi tartibga rioya qilmasilik soliq organi tomonidan rasmiylashtirilgan qarorning bekor bo‘lishiga asos bo‘ladi.
Soliq kodeksining 157-moddasiga ko‘ra, soliq tekshiruvi materiallarini ko‘rib chiqish tartibtaomilining muhim shartlarini buzish yuqori turuvchi soliq organi yoki sud tomonidan soliq organining soliqqa oid huquqbuzarlik sodir etganlik uchun javobgarlikka tortish va (yoki) soliq summalarini qo‘shib hisoblash to‘g‘risidagi qarorini bekor qilish uchun asos bo‘ladi.