Mobil radardan kelgan jarima noqonuniy rasmiylashtirilgan bo‘lsa, to‘langan jarima pulini qaytarish mumkinmi?
@Yurist_Xizmati 4435-savol:
Mobil radar orkali jarima karori Keldi. Men Uni tuladim. Keyin karor nokonuniy rasmiylashtirilgani xakida bilib koldim. Tulagan jarima pulini kaytarib olib buladimi. Kimga murojaat kilish kerak. Jarima chikarilgan kundan boshlab necha oy ichida murojaat kilishim mumkin.
YURIST JAVOBI:
✅ Bu holatda siz fuqarolik ishlari bo‘yicha sudga moddiy zararni qoplash bo‘yicha da’vo arizasi bilan murojaat qilishingiz lozim. Bunda jarimalarni bekor qilish haqidagi sudning qarorini asos qilishingiz lozim. Bu holatda sizning ortiqcha to‘lagan pul summangiz hamda ushbu jarimalarni bekor qilishga ketgan xarajatlaringiz zarar hisoblanadi.
Fuqarolik kodeksining 991-moddasi birinchi qismida:
qonunga xilof tarzda hukm etish, qonunga xilof tarzda jinoiy javobgarlikka tortish, ehtiyot chorasi sifatida qamoqqa olishni yoki munosib xulq-atvorda bo‘lish haqida tilxat olishni qonunga xilof qo‘llanish, qamoq tariqasidagi ma’muriy jazoni qonunga xilof tarzda berish, shuningdek har qanday qiynoqqa solish va boshqa shafqatsiz, g‘ayriinsoniy yoki qadr-qimmatni kamsituvchi muomala hamda jazo turlarini qo‘llash natijasida fuqaroga yetkazilgan zarar tergovga qadar tekshiruvni amalga oshiruvchi organlar, surishtiruv, dastlabki tergov, prokuratura organlari va sudning mansabdor shaxslari aybidan qat’i nazar, qonunda belgilangan tartibda davlat tomonidan to‘la hajmda to‘lanishi belgilangan.
☝️Aynan shu qoidaga muvofiq siz DYHXX organi qarorlarining noqonuniyligi oqibatida o‘zingizga yetkazilgan zararni undirishingiz mumkin.
❓Zarar qanday aniqlanadi?
Fuqarolik kodeksining 14-moddasi qoidalari qo‘llaniladi. Ushbu normaning birinchi qismida huquqi buzilgan shaxs o‘ziga yetkazilgan zararning to‘la qoplanishini talab qilishi mumkinligi belgilangan.
✅ Shunga ko‘ra sizdagi vaziyatda o‘zingizga yetkazilgan zararni to‘liq hajmda undirish huquqi mavjud.
Bunda ushbu norma ikkinchi qismiga binoan zarar deganda, huquqi buzilgan shaxsning buzilgan huquqini tiklash uchun qilgan yoki qilishi lozim bo‘lgan xarajatlari, uning mol-mulki yo‘qolishi yoki shikastlanishi (haqiqiy zarar), shuningdek bu shaxs o‘z huquqlari buzilmaganida odatdagi fuqarolik muomalasi sharoitida olishi mumkin bo‘lgan, lekin ololmay qolgan daromadlari (boy berilgan foyda) tushuniladi.
❗️Demak, siz ham o‘zingizga yetkazilgan zarar miqdorini isbotlab beradigan bo‘lsangiz, undirishingiz mumkin bo‘ladi. Yuqorida aytilganidek, buning uchun fuqarolik sudiga da’vo qilishingiz lozim.