O‘ZIM PЕNSIONЕRMAN. BOQUVCHISINI YO‘QOTGANLIK PЕNSIYASINI OLISHIM MUMKINMI?
1993 yil 3 sentyabrdagi Fuqarolarning davlat pensiya ta’minoti to‘g‘risidagi O‘zbekiston Respublikasining 938-XII-sonli qonuni (keyingi o‘rinlarda Qonun) 19-moddasida vafot etgan boquvchining qaramog‘ida bo‘lgan mehnatga qobiliyatsiz oila a’zolari boquvchisini yo‘qotganlik pensiyasi olish huquqiga ega bo‘lishi hamda marhumning qaramog‘ida turmagan ota-onasi va eri (xotini) ham, keyinchalik kun kechirish uchun zarur mablag‘ manbaidan mahrum bo‘lib qolsalar, pensiya olish huquqiga ega bo‘lishlari aytib o‘tilgan. Mazkur moddaning «b» bandida pensiya yoshiga (55 yoshga) to‘lgan marhumning xotini oilaning mehnatga qobiliyatsiz a’zolaridan biri ekanligi ko‘rsatib o‘tilgan.
E’tibor bering! Qonunning 20-moddasiga ko‘ra, marhumning biron turdagi pensiya olayotgan oila a’zolari, agar marhumning yordami ular uchun doimiy va asosiy kun kechirish mablag‘ining manbai hisoblangan bo‘lsa — boquvchisini yo‘qotganlik pensiyasiga o‘tish huquqiga egadirlar deyilgan. 21-moddada esa marhum pensionerning oilasiga pensiya boquvchining ish stajidan qat’i nazar tayinlanishi, 47-modda «v» bandida boquvchisini yo‘qotganlik pensiyasi — pensiya olish huquqi paydo bo‘lgan kundan boshlab, lekin pensiya tayinlanishi uchun murojaat etishdan oldingi 6 oydan oshmagan muddatdan e’tiboran tayinlanadi, pensiya marhumning oila a’zosi mehnatga qobiliyatsiz deb hisoblangan butun davr uchun, oilaning: erkaklar — 60 yoshga, ayollar — 55 yoshga to‘lgan a’zolari uchun esa — umrbod tayinlanishi belgilab qo‘yilgan.
Demak, yuqoridagilardan xulosa qilish mumkinki, agar siz marhumning to‘liq boquvida bo‘lgan yoki undan yordam olib turgan bo‘lsangiz, bu yordam siz uchun doimiy va asosiy kun kechirish mablag‘ining manbai hisoblangan bo‘lsa, marhum turmush o‘rtog‘ingizning qaramog‘ida turgan deb hisoblanasiz hamda yoshga doir pensiyangizni boquvchisini yo‘qotganlik pensiyasi turiga o‘tkazish uchun yashab turgan joyingiz bo‘yicha O‘zbekiston Respublikasi Moliya vazirligi huzuridagi budjetdan tashqari Pensiya jamg‘armasining tuman (shahar) bo‘limiga tegishli ariza va barcha zarur hujjatlar bilan murojaat etishingiz kerak. Shunda keyingi oyning birinchi kunidan e’tiboran sizning amaldagi pensiyangiz boquvchisini yo‘qotganlik pensiyasiga o‘tkaziladi.