Xalfana qilib osh yeganmisiz? Biringiz – guruch, ikkinchingiz – go‘sht, boshqangiz – sabzi-piyoz keltirib, o‘rtada do‘ppidekkina osh damlab, gashtini totganmisiz? Ha, deysizmi? Unda torrent va torrent treker nimaligini tushuntirish ancha oson bo‘ladi.
Odatiy holda Internetdan biror fayl (musiqa, filmlar, dasturlar va h.k.) ko‘chirishdagi «bosh og‘riqlar»ni bilsangiz kerak – oldin ro‘yxatdan o‘tish so‘raladi, SMS jo‘natish yoki 60 sekund kutish kerakligi aytiladi, keyin u saytdan bu saytga «koptok» qilishlar... Oxiri bor-e, deysiz.
Torrent yordamida Internetdan axborot yoki faylni tez va oson ko‘chirib olish mumkin bo‘ladi.
Torrent nima?
Torrent – bu maxsus protokol (P2P) bo‘lib, bevosita foydalanuvchilar o‘rtasida o‘zaro fayllar almashinuvi uchun qo‘llaniladi, ya’ni bunda foydalanuvchilar fayllarni internet-serverdan emas, bevosita bir-birlarining kompyuterlaridan yuklab oladilar.
Fayllar almashinuvi juda samarali usulda va uddaburonlik bilan yo‘lga qo‘yilgan: protokol eng tezkor manbani qidirib topadi, agar u bilan nimadir ro‘y bersa, protokolning o‘zi boshqa manbani tanlaydi, bunda boshqa foydalanuvchilarga siz yuklab olgan fayl qismlarini yuklab olish ikonini beradi. Ya’ni, nimanidir yuklab olishni boshladingizmi, o‘sha zahoti sizdan ham uni yuklab ola boshlashadi.
Odamlar bir-birlarini qanday topadilar?
Mana shuning uchun ham torrent-trekerlar o‘ylab topilgan. Ular atayin torrent-almashinuv uchun yaratilgan saytlardir. Bu saytlarda turli fayllarni taqsimlash tashkil etiladi, lekin ularning o‘zida birorta ham fayl saqlanmaydi.
Fayllarning barchasi o‘zimiz kabi foydalanuvchilar kompyuterlarida yotadi. Torrent-treker faqat fayllar ro‘yxatini taqdim etadi, unda fayl nomi, tavsifi, necha marta yuklab olingani va bu faylni tarqatuvchi va yuklab oluvchi mijozlar soni haqida ma’lumotlar bo‘ladi.
Torrent orqali yuklashning odatiy yuklashdan afzalliklari:
Yuklash tezligi.
Yuklashni to‘xtatib qo‘yib, keyin kelgan joydan davom ettira olish imkoniyati. Ya’ni, ishingiz chiqib qolsa, bemalol kompyuterni o‘chirib, ketaverasiz. Vaqtingiz bo‘lganda yana qayta yoqib, faylning qolgan qismini ham yuklab olasiz.
Istalgan faylning topilishi.
Sizni qiziqtirgan film albatta boshqaga ham yoqqan. Kimdir albatta uni yuklab olgan. Torrent-treker orqali ana shunday hamfikr odam kompyuteriga ulanasiz va u filmni yuklab olasiz.
Bu xizmatdan foydalanib, kerakli faylni yuklash uchun esa torrent-mijoz dasturini yuklab, kompyuterga o‘rnatish va o‘zingizga ma’qul keluvchi torrent-trekerni topish talab etiladi.
Torrentni qanday ishlatamiz?
Torrent-mijoz dasturlari xilma-xil, ularni Internetdan bemalol topsa bo‘ladi, ba’zisi pulli bo‘lsa ham, aksariyati bepul. Mana shunday bepul dasturlardan biri – «uTorrent». Torrentda ishlani ushbu dastur misolida ko‘rib chiqamiz.
Dasturning so‘nggi talqinini www.utorrent.com saytidan yuklab olamiz. Buning uchun saytga kiramiz va uTorrentni bosamiz:
Keyin bepul yuklash tugmasini bosamiz:
Qaysi papkaga saqlashni tanlaymiz va saqlaymiz:
utorrent fayli yuklandi, endi uni kompyuterga o‘rnatamiz. Dasturni o‘rnatish ketma-ketligi suratlarda ko‘rsatilgan.
O‘rnatilgach, ishga tushiramiz. Dastur ko‘rinishi quyidagicha bo‘ladi:
«Настройки»ga kirib, «Папки» bandini tanlaymiz, u yerda yuklanadigan fayllar qaysi papkaga saqlanishi kerakligini belgilaymiz:
Endi torrent-treker tanlashimiz kerak. Ko‘pchilik www.rutracker.orgni tanlaydi, bunisi endi sizning ixtiyoringizga bog‘liq, biz hech bir trekerni tavsiya eta olmaymiz – reklama bo‘lib qolmasin.
Yaxshisi, Yandeks yoki Googleda torrent-treker iborasini tering, chiqqan natijadan o‘zingizga ma’qulini tanlab oling. Misol sifatida www.tfile.ru saytini olamiz. Saytga kirib, qidiruv qatoriga nimani yuklab olmoqchiligimizni yozamiz va Enterni bosamiz:
O‘zimizga kerakliligini tanlaymiz:
«Скачать» («Yuklash»)ni bosamiz:
Torrent-fayl uchun papkani tanlaymiz va saqlaymiz:
Keyin uTorrent torrent-mijozini ishga tushiramiz, torrentni qo‘shish uchun «Добавить торрент »ni bosamiz:
Yuklab olingan torrent-faylni ochamiz:
Keyin fayl qayerga yuklanishini ko‘rsatish mumkin, (beso‘roq tarzda fayl «Мои документы »ga yuklanadi) OK bosiladi:
Yuklash boshlanadi:
Manba: Megabyte.Uz