1-qism.
Chiroyliy,go'zal,dono va boy yashash uchun o'zingizni illatlaringiz va nafratlaringizni chuqur zimiston zindonga tashlang. Uni umirbod qamoq jazosiga hukim qilingu lekin, zinhor o'ldirmang, chunkiy ba'zida sizga insondek muomila qilishlari uchun, siz ularga yirtqichdek muomila qilishingiz talab etiladi. Hech qanday ortiqcha falsafani keragi yo'q faqat bir falsafa bor. Fanlarning eng anigi bu falsafa deyishgan faylasuflar. Hayotni o'zi falsafadir. Shunchakiy o'zingizni hayotga beg’ubor qilib topshiring. Huddi oq qog’ozdek. Hayotning o'zi sizga bitiklaru-naqshlar tas’virini inom etadi.O'rganing o'qing eng avval aqlingizga ilm shulasini korsating. Aqlingiz uni tan olishi bilan qalbingiz noiloj uni sevib qoladi. ABULQOSIM FIRDAVSIYning bir gaplari bor "Ko'nglinga ilimdan shula tushgan on, shunda bilursanki, ilm bepoyon" deganlar.
Faqat kerak narsani o'rganing. Ortiqchasi o'zingizni fikirlar ummoniga g’arq qiladi. Xitoyliklarning bir dono gaplari bor. Qancha ko'pga ega bo'lsang, shuncha kam ishlata olasan. Lekin hayotni qizigi shundaki buni ozingizga savol qilib beraman. " Ko'p kitob o’qigan odam aqilliymi?, yoki keragini oqiganmi?
Ho'sh ..............?????
Faqat bir muammo bor, qaysi kitob bizga kerakligini bilish uchun,avval hammasini oxirigacha o'qish kerak.
Eng asosiysi bir narsani har doyim bilish kerak, yaxshilikni, sevgi, iymon, haq va haqiyqatni. Eng sevishimiz kerak bo’lgan narsa esa bu: "Hayot"dir hayot ekansiz,seva olasiz, sevila olasiz ham, haq bo'la olasiz, nohaq ham. Eng muhimi hayotdir. Hayot bu o'limga navbatga o'xshaydi. Faqat ahmoqgina unga navbatsiz tiqilishga intiladi. Har doim yakka hukimdor bo'ling. Qlab esa o'ng, aqil esa chap qo'lingizga aylansin.
Ularni o'rtasida doimo kim birinchi va kim mutloq sizni o’zliga tobe qilish kurashi kechadi. Har kim o'zini dunyo qarashiga qarab fikir yuritadi. Albatta manfat kormoqchi bo'lsangiz aql sizning homiyingiz. Hayot qonunidan sizga yaxshi ma'lumki. Homiyingiz qancha kuchliy bo'lsa,imkoniyatlaringiz shuncha bisyor bo'ladi. Homiyingiz qancha kuchsiz bolsa, shuncha kam manfat ko’rasiz. Aqilni o'zingizga shunday homiy etingki. U sizni, faqat sizni, o’z soxibini qo'llasin uni shunchalik tobe etingki, u sizni qulingizga aylansin. Lekin sizni qulga aylantirishiga yo'l qo'ymang. Kimdir esa qalbni afzal ko'radi. Qalb hukimron bolsa, o’zingizni eng oxirida o'ylaysiz. Faqat boshqalarga yaxshilik qilish, boshqalarga yuk bo'lmaslikni o'ylaysiz. O'zgalarni fikriga qarab,o’z qulayligingiz va o’z manfaatlaringizdan vos kechuvchiga aylanasiz. Bundan kimlar uchun yaxshi bo’larsiz. Lekin o’zingizni abadiy qiynaysiz. Buyuk fudbol murabbiyi Jose Mourinho shunday degan:
Agar seni hamma yoqtirsa sen yaxshisan,
Agar sendan kimda-kim nafratlansa sen eng zo’ri san.
Hozir faqat qalbni taxtga o’tkazib, yashaydigan davr emas. Egilsang senga ta’zim qilib emas, balki tufirib o'tib ketishadi.
Agar o’zingiz yakka hukimdor bolsangizu, ikki chetingizda qalb va aqil hizmatingizga shay bo'lsalar, sal kam donishmand bo’lasiz.
Bir faylasuf bo'lgan ekan. Uning nomi butun davlatga tarqalibdi. Hatto shoxga ham uni donishmandligi, hozir javobligi yetib kelibdi va u bosh vaziriga shu odam nahotki sizlardan-da aqilli. Sizlardanda teran fikirlasa, nohotki meni yonimda hamma mansabxo'r o'zini o'ylaydigan ochofatlar yeg'ilgan bo'lsa. Men sizlarni u odam bilan yuzlashtirmoqchiman, ko'ramiz siz uni mot qilib qo'ya olasizlarmi. Bu sizlar uchun shunday baxs boladiki, agar siz bir faqir donishmandni ustidan g'alaba qozonsangiz, sizni hech kim maqtamagay. Agar siz vazir-u-zodagonlardan ustun kelsa, to abad boshingizni ko'tara olmagaysiz, debdi va uni topib saroyga olib kelishlarini buyuibdi.
Shunda boshvazir u odamni topib seni podshohimiz chaqirdilar yur biz bilan debdi va o'zicha nasihat qila boshlabdi: Faqat saroyga borganingda o'zingni yaxshi tutgin, u yer manabu isqirt yurgan yollaringdaka harob emas, sen yashaydigan vayrona kulbadaka nochor emas, ozingni odobli tutkin deb nasihat qilib aqil o'rgatib kelayotkan emish. Shunda ular saroyga kelibdillarda saroy ichida turishganlarida donishmand vazirning ustiga tufiribdi. Shunda vazirni jahli chiqibdi-yu ammo podshox oldida bolgani uchun o'zini bosib:
- Bu nima qilganingiz, o'zingizni kim deb o'ylayapsiz debdi.
Shunda donishmand:
-saroy shunchalar toza go'zal va pokiza ekanki tufirishga boshqa kir joy topa olmadim debdi.
Shu gapni eshitgan podshox mig'ida kulib qo'yibdi. Boshqa vazirlar ham hozir uni uyaltirmasak podshoxni oldida yer bolamiz deyishibdi-yu, gap boshlashibdi.
-Eshitishimizcha sizni juda ko'p ishrat honalarda ko'risharkan yana siz faylasuflik qilasiza desa
Donishmand :
-Axir quyosh ham butun jaxonga barobar nur sochadi. Siz yashaydigan saroyga ham biz faqirlar yashaydigan kulbaga ham deb javob bersa, podshox qah-qah otib kulibdida, u faqirni bosh vazir deb e'lon qilaman deb farmon bersa, faqir yo'q shoxim unday qilmang, men ham mansab kursisiga otirib, ko'tarilib burgut misol osmonda qanot qoqib uchsam yerni shuncha kam va kichik ko'raman eng gozal narsalar yeru-zamindadir. Bir qoshiq qonimdan kechsangiz bir gapni aytay. Siz osmondagi ajdarxosiz teppaga ko'tarilib borganingiz sari osmon o'zini kengligi bilan sizni rom etib olib, o'ziga chorlayveradi.
Siz esa yerdan qanchalar uzoqlashganingizni sezmay boraverasiz. Uzoqlashkaningizda esa yerga qarasiangiz, yer doppidek kichkina va beozor ko'rinadi. U yerdagi haq va nohaqliklar ko'zingizga ko'rinmay qo'yadi. Podshohim ollox bizni aynan yerdan yaratib, yerga yubbordimi, biz ha deb osmmonga boqavermasdan, oyogimiz ostiga ham qarashimiz kerak. Shuning uchun vazir bolib, osmonga qanot qoqqandan ko'ra, faqir bo'lib, ona yerimda yurganim afzal. Odamzod hokisor yerdan yaralib, oyog'i ona yerdan uzilsa, u asta sekin kibir osmoniga intilaveradi deb javob beribdi.
Men hayotni sevaman. Menimcha hayot ham meni sevadi. Iltimos bizni sevgimizga halaqt bermanglar.
1-haqiyqat bu: "HAYOT" 2- esa nima ekan? Keling buni hammamiz o'zimiz uchun kashf etsak. 2- haqiyqat bu "BAXT" menimcha. Jamiyki insoniyat 2-haqiyqat uchun ba'zida 1-haqiyqatdan vos kechishadi.
Faqat baxtni hamma har hil tasavvur qiladi. Kimdir pul, kimdir sog'liq, oila, kimdir erkinlik-u, ozodlik va h.k.z. Bu misollarni boshini boshlash mumkin-ku, ammo ohirini tugatib bo'lmaydi. Zero bir narsaga erishishingiz bilan yana boshqa narsa haqida orzu qilamiz.Odamzod shunday hilqatki, u avval eng zarur narsani iltimos, iltijo qiladi.
Deylik suv ichish uchun idish soraydi, uni taqdim ettingiz.
Keyin shu idishga naqshlar churishni, bezatishni hohlaydi, uni ham taqdim ettingiz.
Endi unga qulaylik kerak, yani orindiq, stol, stul hullas "KOMFORT" uni ham berdingiz.
Endi esa u bulardan juda zerikkanini va bo'g'ilyatkanini etadi. Siz u hohlagandek qildingiz, yani bo'g'dizgiz.
Endi qarangki u shuncha yaxshiliklaringizga raxmat deyishni o'rniga, u esa o'ziga nisbatan nohaqlik qilinganini va aldanganligini etadi.
Bu hamma insonlarda mavjud hususiyatlardandir. Lekin juda baxtliy bo'lish ham hafliy ekan. Tog'rirog'i baxtingizni ko'z-ko'z qilish. Umuman ko'z-ko'z qilish ham shart emas, shunchaki haxyotdan nolimasangiz ham atrofdagilarga boshqacha ko'rinar ekansiz. Ular o'sha zahoti hasat pichoqlarini qinlaridan chiqarishar ekan.
(Davomi bor...)
Davomini kutib qolamiz! )