1 MAYDAN BOSHLAB IPOTЕKA KRЕDITLARI RASMIY DAROMADGA EGA BO‘LMAGANLARGA XAM BЕRILA BOSHLAYDI, LЕKIN XAMMAGA XAM EMAS !
⚡️ Habaringiz bor, Prezidentning PF-51-son farmoni bilan aholini ipoteka kreditlari orqali uy-joy bilan ta’minlash bo‘yicha amaldagi tartibga bir qancha o‘zgarishlar kiritilishi belgilangan edi.
❗️Farmonga ko‘ra, amaldagi tartibga 2023 yil 1 maydan kiritilayotgan o‘zgarishlardan biri bu, banklarda rasmiy daromadga ega bo‘lmagan shaxslarga ipoteka kreditini ajratishda ularning to‘lov qobiliyatini aniqlashning muqobil usullaridan foydalanishga, shu jumladan qarz oluvchilarning bank kartasi aylanmasi, ijara, kommunal va qonunchilik hujjatlarida taqiqlanmagan boshqa xarajatlarini inobatga oluvchi skoring tizimi joriy qilinishi belgilanganligi bo‘ldi.
✏️ Bu degani, hozirgi kunda banklarga ipoteka krediti olish uchun murojaat qilsangiz, Siz qayerda ishlashingiz, qancha daromad olishingiz, olgan daromadingizni qancha qismini qayerlarga sarflashingiz, sarf xarajatlaringiz chegirib tashlangan holatiga Sizda qancha daromad qolishi kabi holatlar batafsil o‘rganib chiqiladi va o‘z navbatida bu Sizni ipoteka kredit olishingiz uchun ta’sir ko‘rsatadi.
✏️ 1 maydan kiritilayotgan o‘zgarishga ko‘ra, Siz qayerdadir ishlab rasmiy daromad olayotgan shaxs bo‘lmasangiz xam ipoteka krediti olish uchun talabgor bo‘la olasiz va joriy etilishi belgilangan skoring tizimi orqali Sizni to‘lovga qobiliyatingizni muqobil usulidan foydalaniladi. Muqobil usul deganda o‘sha rasmiy daromadga ega bo‘lmagan talabgorning bank kartasidagi aylanmasi, ijara to‘lovlari, kommunal va qonunchilikda taqiqlanmagan boshqa to‘lovlari xam uning daromadi sifatida inobatga olinadi. Ya’ni, aslida daromaddan chegirib tashlanishi kerak bo‘lgan xarajatlar chegirib tashlanmaydi va aksincha Sizni daromadingizni shakllantirishda xisobga olinadi. Bank kartangiz tekshiriladi va kartangizdagi kirdi-chiqdi pullar xam daromadingiz safiga qo‘shiladi.
✏️ Endi masalani lekin xammaga xam emas degan joyiga to‘xtalib o‘tamiz. To‘g‘ri, mazkur farmon bilan rasmiy daromadga ega bo‘lmaganlar xam ipoteka krediti olish huquqiga ega bo‘lishlari mumkin, ammo o‘sha rasmiy daromadga ega bo‘lmagan shaxslar norasmiy bo‘lsada daromadga ega bo‘lishlari kerak. Yuqorida ko‘rganingizdek, talabgorni plastik kartasidagi aylanmalar, kommunal va ijara to‘lovlari uchun to‘langan summalar uning daromadi sifatida qaraladi deyilmoqda. Siz rasmiy joyda ishlamaysiz, lekin bir oyda rasmiy joylarga qanchadir pul to‘laysiz. Rasman ishlamaysiz, ammo plastik kartangizda bir oyda 5 million pul aylanadi. Demak Sizda rasmiy ish orqali bo‘lmasada pul kelib turadigan joyingiz bor. Skoring tizimi anashu norasmiy joylardan topgan mablag‘ingizni xam ipoteka krediti olishda daromadingiz safiga qo‘shib xisoblaydigan tizim bo‘lishi reja qilingan. Agar skoring tizimi orqali o‘rganilganingizda qanchadir vaqt oralig‘ida Sizda anashunday rasmiy bo‘lmagan joylardan pul kelib turadigan joyingiz bo‘lmasa va plastik kartangizda pul aylanmasa yoki rasmiy joylarga Siz tomoningizdan to‘lov qilinmagan bo‘lsa, bu skoring tizimi deganlari Sizga yordam berolmaydi. Agar shu masalada qo‘shimcha savollaringiz bo‘lsa quyida yuristlarimizga yozib qoldiring.