Jiyanimni otib qo‘yishdi, zararni undirsa bo‘ladimi?
@Yurist_Xizmati 4486-savol:
Assalomu alaykum. Jiyanim Toshkent davlat texnika universitetida kontrakt asosida 3-kurs talabasi (harbiylashtirilgan kafedrada ham oqiydi). Dalada ovchilar travmatik miltiq bilan otib qoygan jiyanimni. Shundan keyin jiyanim 6-soatlik operatsiya qilindi. Javobgar shaxsni ichki ishlar xodimlari olib ketgan. Jiyanim to‘lov kantraktini va boshqa xarajatlarini darsdan keyin ishlab topardi. Hozirda Nomalum muddatga ishga yaroqsiz bo‘lib qoldi. Ushbu hodisada jiyanimga javobgar shaxs tomonidan qanday moliyaviy yordam korsatilishi kerak(albatta qonuniy tomonlama).
YURIST JAVOBI:
Fuqarolik kodeksining 234-moddasida majburiyatlarning shartnomalardan yoki shartnomalardan tashqari majburiyatlardan kelib chiqishi belgilangan.
Sizdagi vaziyatda ham majburiyat (yetkazilgan zararni qolash) shartnomadan tashqari asosda (boshqa shaxsga zarar yetkazish natijasida) kelib chiqmoda.
Ushbu kodeks 985-moddasiga muvofiq g‘ayriqonuniy harakat (harakatsizlik) tufayli fuqaroning shaxsiga yoki mol-mulkiga yetkazilgan zarar, shuningdek yuridik shaxsga yetkazilgan zarar, shu jumladan boy berilgan foyda zararni yetkazgan shaxs tomonidan to‘liq hajmda qoplanishi lozim.
☝️Aynan mana shu qoida jiyaningizga o‘ziga yetkazilgan zararni qoplashni talab qilish huquqini beradi.
❓Endi asosiy masalaga o‘tsak, zarar qanday aniqlanadi.
Bunda Fuqarolik kodeksining 14-moddasi qoidalari qo‘llaniladi. Ushbu normaning birinchi qismida huquqi buzilgan shaxs o‘ziga yetkazilgan zararning to‘la qoplanishini talab qilishi mumkinligi belgilangan.
✅ Shunga ko‘ra sizdagi vaziyatda ham jiyaningiz o‘ziga yetkazilgan zararni to‘liq qoplashni talab qilishga haqli.
Bunda ushbu norma ikkinchi qismiga binoan zarar deganda, huquqi buzilgan shaxsning buzilgan huquqini tiklash uchun qilgan yoki qilishi lozim bo‘lgan xarajatlari, uning mol-mulki yo‘qolishi yoki shikastlanishi (haqiqiy zarar), shuningdek bu shaxs o‘z huquqlari buzilmaganida odatdagi fuqarolik muomalasi sharoitida olishi mumkin bo‘lgan, lekin ololmay qolgan daromadlari (boy berilgan foyda) tushuniladi.
☝️Mana shu qoidaga binoan zarar miqdori jiyaningiz sog‘ligiga yetkazilgan zarar, uning oladigan qo‘shimcha daromadlarining haqiqiy qiymati sanaladi. Bu holatda jiyaningiz fuqarolik sudiga murojaat qilib, zararni qoplashni so‘rashingiz kerak.